PORADNIK DLA PACJENTÓW

Pomoc w nagłych wypadkach. System Ratownictwa Medycznego.

To co w potocznym języku określa się jako „pogotowie ratunkowe” w istocie jest systemem ratownictwa medycznego, który tworzą szpitalne oddziały ratunkowe (SORy) oraz zespoły ratownictwa medycznego czyli personel karetek pogotowia. Zespoły ratownictwa medycznego zapewniają pomoc medyczną osobom znajdującym się w stanie nagłego zagrożenia zdrowia.

Stan nagłego zagrożenia zdrowia

Stan nagłego zagrożenia zdrowia (stan nagły) to stan polegający na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie pojawieniu się objawów pogarszania zdrowia, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagający podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia.

Osobom znajdującym się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego pomoc zapewniają zespoły ratownictwa medycznego (personel karetek pogotowia i SOR).

Kiedy wezwać karetkę pogotowia lub zgłosić się na SOR?

Wezwanie karetki pogotowia lub wizyta w szpitalnym oddziale ratunkowym powinny mieć miejsce wyłącznie w sytuacjach wymagających natychmiastowego podjęcia medycznych czynności ratunkowych w stosunku do osoby znajdującej się w stanie zagrożenia zdrowotnego.

Karetkę wzywamy dzwoniąc na numery 112 lub 999

Jakie objawy mogą sugerować stan zagrożenia zdrowotnego?

utrata przytomności lub zaburzenia świadomości
nagły, ostry ból w klatce piersiowej lub zaburzenia rytmu serca (kołatanie serca)
nasilona duszność
nagły ostry ból brzucha
nagły silny ból głowy,
niedowład, zaburzenia czucia,
zaburzenia mowy, wzroku,
napad drgawek,
nagły silny ból brzucha,
krwawienie z przewodu pokarmowego,
silne krwawienie z dróg rodnych lub dróg moczowych,
ostre i nasilone reakcje uczuleniowe (wysypka, duszność) będące efektem zażycia leku, ukąszenia, czy użądlenia przez jadowite zwierzęta
uraz, zatrucie
lub inne nagłe lub niepokojące objawy

W przypadku wystąpienia powyższych objawów należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe (zadzwonić na numer 999 lub 112) lub zgłosić się do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego.

Warto wiedzieć!!!

ICE (z ang. in case of emergency) to numer telefonu osoby, do której pracownicy Pogotowia Ratunkowego lub innych służb zadzwonią w razie wypadku, jeśli sami nie będziemy w stanie tego zrobić . Pamiętaj aby taki numer wpisać do swojego telefonu komórkowego, możesz też zapisać go na kartce i umieścić w portfelu. Ważne jest, żeby pogotowie, policja czy straż pożarna mogli go łatwo odszukać

Kim jest ratownik medyczny i jakie są jego obowiązki?

Ratownik medyczny jest personelem medycznym karetki pogotowia. Rzadko karetką pogotowia przyjedzie udzielić nam pomocy lekarz. Podstawowym obowiązkiem ratownika medycznego jest udzielanie pierwszej pomocy o charakterze ratowniczym (ocena chorego, badanie podstawowych parametrów i funkcji życiowych, wykonywanie EKG, opatrywanie ran i złamań oraz podawanie leków) w stanach bezpośredniego zagrożenia życia, wypadkach i katastrofach.

Szpitalny Oddział Ratunkowy (SOR)

Zadaniem SOR jest wykonanie badań oraz podjęcie leczenia w zakresie niezbędnym dla stabilizacji funkcji życiowych osób, które znajdują się w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia. Do SOR przywożeni są przez pogotowie ratunkowe lub zgłaszają się ciężko chorzy.

Kiedy nie należy korzystać ze świadczeń SOR?

Szpitalnych oddziałów ratunkowych nie należy traktować jako przychodni podstawowej opieki zdrowotnej, ani przychodni specjalistycznej.

Nie powinno się udawać na SOR celem uzyskania:

recepty na leki
skierowania na konsultacje specjalistyczne lub badania dodatkowe
zwolnienie lekarskie lub inne dokumenty (wniosek do ZUS, skierowanie do sanatorium itp.

Nieprawidłową praktyką jest odsyłanie pacjenta do innego SOR lub centrum urazowego bez jego uprzedniego zbadania, a także dzielenie szpitalnych oddziałów ratunkowych na te dla dzieci i te udzielające pomocy wyłącznie dla dorosłych pacjentów.

Zasady przyjmowania pacjentów na SOR

Po wstępnym zbadaniu (TRIAGE) przez personel medyczny pacjenci otrzymują odpowiedni priorytet przyjęcia:

kod czerwony – pomoc natychmiastowa
kod pomarańczowy – pomoc bardzo pilna
kod żółty – pomoc pilna
kod zielony – pomoc odroczona
kod niebieski – pomoc wyczekująca

W każdym ze Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych ostateczny czas przyjęcia jest wypadkową wielu czynników, w związku z czym nie można przypisać konkretnego czasu oczekiwania na przyjęcie w zależności od kodu TRIAGE.

Jeśli niepokojące dolegliwości trwają od dłuższego czasu, nie pojawiły się nagle, lepiej skorzystać z pomocy lekarza rodzinnego. Jeżeli są one bardzo dokuczliwe lub sądzimy, że wymagają dość pilnej pomocy, poprośmy o przyjęcie w tym samym dniu i nie zgadzajmy się na odsyłanie na kolejny dzień.
Jeśli poważne dolegliwości wystąpią nagle, w czasie kiedy przychodnie już są zamknięte (z reguły po godz. 18:00) można skorzystać z nocnej i świątecznej pomocy lekarskiej – tak będzie spokojniej, bezpieczniej i najczęściej szybciej, niż w SOR.

Nocna Pomoc Lekarska (NPL)

Poradnie NPL udzielają pomocy od poniedziałku do piątku w godz. 18.00-8.00 dnia następnego oraz całodobowo w soboty, niedziele i inne dni ustawowo wolne od pracy.

Z NPL korzystamy bezpłatnie i bez skierowania, w przypadku:

nagłego zachorowania
nagłego pogorszenia stanu zdrowia, gdy nie ma objawów sugerujących bezpośrednie zagrożenie życia lub istotny uszczerbek zdrowia, a zastosowane środki domowe lub leki dostępne bez recepty nie przyniosły spodziewanej poprawy
gdy zachodzi obawa, że oczekiwanie na otwarcie przychodni może znacząco niekorzystnie wpłynąć na stan zdrowia

Lekarz w poradni nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej może wydać pacjentowi zwolnienie lekarskie, ale tylko wtedy, gdy zaistnieje taka potrzeba.

Ważne!

W ramach nocnej i świątecznej opieki lekarskiej nie uzyskamy:

wizyty kontrolnej w związku z wcześniej rozpoczętym leczeniem,

recepty na stosowane stale leki w związku ze schorzeniem przewlekłym,

rutynowego zaświadczenia o stanie zdrowia,

skierowania do specjalisty