Echokardiografia - Diagnostyka nieinwazyjna

Polacy żyją kilka lat krócej niż mieszkańcy krajów Europy Zachodniej!

Zgodnie z danymi WHO przewidywana długość życia nowo urodzonego mieszkańca naszego kraju jest około 7 lat krótsza niż mieszkańca Szwajcarii.

Zabójcą nr 1 są w Polsce choroby układu krążenia - tysiące osób umiera w ciągu roku z powodu zawału serca i udaru mózgu. Kolejne tysiące stają się inwalidami z powodu tych schorzeń.

Znając poszczególne czynniki ryzyka, możemy określić swoje własne ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca, a trafna diagnoza wystawiona w porę może uratować życie!

Echokardiografia

Echokardiografia jest to obrazowa metoda badania serca i naczyń krwionośnych za pomocą ultradźwięków. Na ekranie monitora uzyskuje się obraz ("echo") powstający w wyniku odbicia od badanych struktur wewnątrz ciała fali ultradźwiękowej wysyłanej z głowicy aparatu. Zwykle stosuje się ultradźwięki o częstotliwości od 1 do 10 MHz. Istnieje możliwość zarejestrowania obrazu w dowolnym momencie na papierze lub taśmie video.

Badanie to umożliwia w sposób nieinwazyjny ocenę struktur anatomicznych serca. Pozwala ocenić ruch mięśnia sercowego i zastawek wewnątrzsercowych, a także przepływ krwi w obrębie przedsionków i komór serca, dużych naczyń krwionośnych (aorta, żyły główne, tętnica i żyły płucne) oraz naczyń wieńcowych. Informacje te uzyskuje się dzięki zastosowaniu różnych systemów echokardiograficznych (echokardiografia jedno-, dwuwymiarowa, dopplerowska).

Prawidłowy obraz serca w echokardiogramie przezklatkowym. Patrick J. Lynch, medical illustrator - Patrick J. Lynch, medical illustrator. CC BY 2.5

Echokardiografia jednowymiarowa

Echokardiografia jednowymiarowa (z angielskiego M-mode). Pozwala na uzyskanie przekroju serca tylko w jednej wybranej płaszczyźnie serca. Obecnie praktycznie nie używa się aparatów spełniających tylko tę funkcję.

Echokardiografia dwuwymiarowa

Echokardiografia dwuwymiarowa (z angielskiego two dimensional 2D, bi-plane. Umożliwia uzyskanie obrazu narządów w dwóch płaszczyznach. Stosowane powszechnie aparaty echokardiograficzne umożliwiają jednoczesną prezentację jedno- i dwuwymiarową. Oceny obrazu dokonuje się zarówno w ruchu, jak i też po jego zatrzymaniu na monitorze w dowolnie wybranej fazie cyklu pracy serca. Po zatrzymaniu obrazu można dokonać pomiaru na przykład grubości ścian serca czy wielkości poszczególnych jam serca. Systemy komputerowe zastosowane we współczesnych aparatach echokardiograficznych pozwalają również ocenić parametry takie jak kurczliwość mięśnia sercowego czy objętość krwi wyrzucanej z lewej komory podczas skurczu.

Echokardiografia dopplerowska

Metoda oparta jest na rejestracji przepływu krwi w jamach serca i naczyniach krwionośnych. Zmiany prędkości przepływu krwi zarejestrowane są w postaci tzw. spektrum dopplerowskiego. Powstały zapis poddaje się dalszej analizie matematycznej przy użyciu komputera, który stanowi integralną część echokardiografu. Uzyskane parametry umożliwiają między innymi ocenę przecieków wewnątrzsercowych we wrodzonych wadach serca, a także stopień zwężenia czy niedomykalności zastawek wewnątrzsercowych. Znacznym ułatwieniem wykonania badania jest obrazowanie w kolorach zmian prędkości przepływu krwi (tzw. echo " kolor-Doppler"), co umożliwiają aparaty najnowszej generacji. Echokardiografia dopplerowska w połączeniu z jedno- i dwuwymiarową pozwala na pełniejszą ocenę czynności serca. Większość używanych obecnie aparatów posiada możliwość jednoczesnego zastosowania powyższych systemów echokardiograficznych.